စစ်ကိုင်းတိုင်း ယင်းမာပင်ခရိုင် ပုလဲမြို့နယ် တောင်ပေါ်အိုင်းမကျေးရွာ ကထိန်ပွဲကျင်းပပြီးချိန် တိုက်ပွဲဖြစ်တာမရှိဘဲ စစ်တပ်က လေကြောင်းက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာကြောင့် ၄ ဦးသေဆုံးပြီး ဒဏ်ရာရတာတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ တန့်ဆည်မြို့နယ် ဇီးပေါက်ကျေးရွာမှာလည်း ကထိန်အလှူလုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေချိန် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရပါတယ်။
အောက်တိုဘာလအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နိုင်ငံတဝန်း အမျိုးသမီး ၇၁ ဦး သေဆုံးပြီး ၄၀ ကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
စစ် ဒါမှမဟုတ် ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခ ကြုံနေကြရတဲ့ တိုင်းပြည်တွေမှာ သတင်းသမားတွေ အတိုက်ခိုက်ခံနေရပေမဲ့ အရေးယူမခံရ လွတ်နေကြပါတယ်။ မကြာခင်နှစ်တွေ အတွင်း အသတ်ခံရတာ အများစုကိုလည်း မဖြေရှင်းနိုင်သေးဘူး လို့ စောင့်ကြည့်နေကြတဲ့ အစုအဖွဲ့တွေက ပြောကြပါတယ်။
သမ္မတ အကူးအပြောင်းကာလမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အတွင်း ခြိမ်းခြောက်မှု၊ မတည်မငြိမ် ဖြစ်မှုတွေကို တားဆီးနိုင်ဖို့ လက်ရှိ သမ္မတဘိုင်ဒင်အစိုးရက အထူးပြင်ဆင်ထားပေမယ့် စိုးရိမ်ချက်တွေကတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်နဲ့ ရှိနေပါတယ်။
ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်မှာ ရုရှားဘက်ကနေ ကူညီဖို့ စေလွှတ်ထားတဲ့ မြောက်ကိုရီးယား တပ်တွေနဲ့ ယူကရိန်းတပ်တွေ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွါးခဲ့တယ်လို့ ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelenskyy က အင်္ဂါနေ့မှာ ပြောပါတယ်။
ဒုတိယ သမ္မတ Kamala Harris ကို နိုင်ငံရဲ့ ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီး ခေါင်းဆောင် အဖြစ် ရွေးချယ်မလား ဒါမှမဟုတ်လည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရှုံးခဲ့တဲ့ သမ္မတဟောင်း Donald Trump ကိုဘဲ အိမ်ဖြူတော်ကို ပြန်ပို့မလားဆိုတာကို ရွေးချယ် ဆုံးဖြတ်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
တနင်္လာနေ့ နှောင်းပိုင်း အစ္စရေးရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု တခု အတွင်းမှာ Beit Lahiya က နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသူ မိသားစုတွေ ခိုလှုံရာ အိမ်တလုံးကို ထိမှန်တာကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၂၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
မဲရုံတွေကို ဗုံးအန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေဟာ ရုရှားက ဖြစ်ပုံရကြောင်း ပြည်ထောင်စုနဲ့ ပြည်နယ် တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ ဆန်းစစ်ချက်သစ်က ဖော်ပြပါတယ်။ အင်္ဂါနေ့ မနက်ခင်း ဗုံးအန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြောင့် ဂျော်ဂျီယာ ပြည်နယ် အရှေ့တောင်ပိုင်းက မဲရုံ တချို့ကို မဲပေးမှု ယာယီ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ရပါတယ်။
အမေရိကန် ကွန်ဂရက်မှာ အများစု ကြီးစိုးရေး ရလဒ်ဟာလည်း အင်္ဂါနေ့ မဲပေးပွဲကနေ ထွက်ပေါ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရလဒ်ဟာဆိုရင် သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရသူရဲ့ ဥပဒေ အဆိုပြုချက်တွေ အရေးမှာ အဓိက အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်လာမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အင်္ဂါနေ့ ကျင်းပတဲ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ကပြောင်းကပြန် ဖြစ်သွားအောင် ကြံစည် ကြိုးပမ်းကြတဲ့ ပြည်ပစွက်ဖက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ လုပ်ကြံသတင်းတွေ၊ ထိုးနှက် တိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မဲပေးကြမယ့် မဲဆန္ဒရှင်တွေကို FBI က ကြိုတင် သတိပေးထားပါတယ်။
အင်းလေးဒေသမှာ ရေဘေးသင့်ခဲ့တဲ့ နေရာတွေထဲက တချို့ရွာတွေမှာ လေပြင်းဒဏ်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းထဲ ထပ်ပြီးကြုံခဲ့ရပါတယ်။ လေပြင်းတိုက်ခိုက်လို့ နေအိမ်အလုံး ၃၀ ဝန်းကျင် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ပြီး၊ အိမ်ခြေ ၃ လုံးကတော့ လုံးဝပြိုကျသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ရီပါဗလစ်ကန်ပါတီ ဒုသမ္မတလောင်း အထက်လွှတ်တော်အမတ် JD Vance ဟာ မချမ်းသာတဲ့ မိသားစုမှာ မွေးဖွားလာသူဖြစ်ပြီးတော့ စက်မှုလုပ်ငန်းတွေ ပျက်စီးနေတဲ့ အနောက်အလယ်ပိုင်းက အိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ် Middletown မြို့လေးမှာ ကြီးပြင်းခဲ့သူပါ။ သူ့အကြောင်း Carolyn Presutti သတင်းပေးပို့ ထားတာကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပါမယ်။
အမေရိကန်မဲဆန္ဒရှင် သန်းပေါင်းများစွာဟာ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက် အင်္ဂါနေ့မှာ တပြည်လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ မဲပေးခဲ့ကြပြီး ဒုသမ္မတ ကာမာလာဟဲရစ်နဲ့ သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်တို့ကြား သမ္မတအဖြစ် ဘယ်သူ့ကိုရွေးချယ်မလဲဆိုတာ ဆုံးဖြတ်နေကြပါတယ်။
အမေရိကန်မှာ ဒီကနေ့ကျင်းပတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံက အကဲခတ်တွေလည်း စိတ်ဝင်တစား စောင့်ကြည့်နေကြပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးနဲ့စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး အမေရိကန်ရဲ့အစိုးရအပြောင်းအလဲတွေဟာ ကမ္ဘာတလွှား ရိုက်ခတ်လာနိုင်သလို မြန်မာ့အရေးမှာလည်း သက်ရောက်နိုင်တာကြောင့် စိတ်ဝင်တစား စောင့်ကြည့်နေကြတာပါ။
စစ်ကိုင်းတိုင်း တန့်ဆည်မြို့နယ် ဇီးပေါက်ရွာမှာ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာကြောင့် စာသင်ကျောင်းနဲ့ နေအိမ် အဆောက်အဦးတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဒီနေ့ အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်နယ်အသီးသီးက သန်းနဲ့ချီတဲ့ မဲဆန္ဒရှင်တွေ မဲရုံတွေကို သွားနေကြပါပြီ။ မနေ့ကအထိ AP သတင်းဌာနက ကောက်ယူထားတဲ့ စာရင်းအရ ကြိုတင်မဲပေးသူ ၈၂ သန်းလောက် ရှိခဲ့ပြီး ဒါဟာဆိုရင် နောက်ဆုံး သမ္မတရွေးကောက်ပွဲထက် အနည်းငယ် ပိုများပါတယ်။
ဒီကနေ့ အင်္ဂါနေ့မှာကျင်းပတဲ့ အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲမှာ အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် လွှတ်တော် နှစ်ရပ်လုံးကို အများစုနဲ့ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးဟာ အရေးပါတဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတအသစ်ရဲ့ အစီစဉ်တွေကို ထောက်ခံ အားပေးမလား၊ ဒါမှမဟုတ်ကန့်ကွက်မလား ဆိုတာကတော့ လွှတ်တော်နှစ်ရပ်ရဲ့ လက်ထဲမှာ ရှိပါတယ်
"မနေ့က ကန်ဖန်ကိုနောက်ဆုံးထိုးစစ်ဆင်တာ။ ဖီမော်၊ ဂေါ်လန်ဘက်က ပြည်သူ့စစ်၊ BGF တွေကတော့ ကန်ဖန်ဘက်မှာ ထွက်ပြေးပြီး စုရုံးနေတယ်လို့ သတင်းရပါတယ်။ ။ ကျနော်တို့ တပ်ပေါင်းစုတွေ ထိုးစစ်ဆင်လာတဲ့အခါမှာတော့ တချို့ ထွက်ပြေးကြတယ်။ တချို့ကတော့ KIA တပ်ပေါင်းစုဆီမှာ ပူးပေါင်းသွားတယ်တဲ့။" (ဗိုလ်မှူးကြီးနော်ဘူ/KIA)
မြန်မာအပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံး LDC လို့ ကုလသမဂ္ဂကသတ်မှတ်ထားတဲ့ ၄၅ နိုင်ငံမှာ ကာဗွန်ဈေးကွက် ခေါ် ဖန်လုံအိမ်ဓါတ်ငွေ့ လျှော့ချတဲ့ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးရေးအစီအစဉ်တွေနဲ့ ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ဖို့ ကုလ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအဖွဲ့ (UNCTAD) က မနေ့က အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်