“ညက တနာရီလောက်ကတည်းက ဖြစ်တာလေ။ အဲဒီမှာ SNA စခန်း ၂ ခုပေါ့နော်။ စခန်း ၂ ခုတော့သိမ်းထားမိတယ်။ ပြီးတော့ကျ တပ်ရင်း ၁၁၉ ကိုလည်း သိမ်းထားပြီးပြီလို့ ကြားတာပဲ။” (ဒေသခံတဦး)
တန်ဇေးနီးယား အပါအဝင် အာဖရိက ၆ နိုင်ငံက နိုင်ငံရေးသမားတွေဟာ တရုတ် ကွန်မြူနစ်ပါတီက ဖွင့်လှစ်တဲ့လေ့ကျင့်ရေး သင်တန်းကျောင်းကို တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကျောင်းဟာ အာရိကမှာ ဒီမိုကရေစီ တိုးတက်ရေးကို အနှောက်အယှက်ပေးနေတယ်လို့ ဝေဖန်သူတွေက ပြောပါတယ်။ Clares Kombe သတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုငြိမ်းချမ်း တင်ပြထားပါတယ်။
မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ မက္ကဆီကို စီးတီးမြို့တော်မှာ ဖန်တီးခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး Torta အသားညှပ်ပေါင်မုန့်ကြီး၊ တိရိစ္ဆာန်လေးတွေ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ဝတ်ဆင်နိုင်တဲ့ ဂျပန်က ဘက်ထရီပန်ကာ၊ စတဲ့ ကမ္ဘာတလွှားက ထူးထူးခြားခြားသတင်းတွေကို ကိုငြိမ်းချမ်းနဲ့ မခင်ဖြူထွေးတို့က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
တရုတ် နဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖို့ အမေရိကန် နိုင်ငံထဲ တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်း semiconductor တွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ နဲ့ သုတေသနလုပ်ဖို့ ဒေါ်လာ ဘီလျံ နဲ့ ချီ ရင်းနှီးမြုပ်နှံတဲ့ ဥပဒေ မကြာခင်ရက်ပိုင်းက အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းပြောပြပါမယ်။
အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ ရဲ့ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ်ဟာ တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး ပြင်းပြင်းထန်ထန်ထိခိုက်စေမယ်လို့ တရုတ်က သတိပေးခဲ့ပေမဲ့လည်း တရုတ်ရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြောင့် ထိုင်ဝမ်ကို စွန့်ပစ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌက ပြောခဲ့ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းက ပြောပြမှာပါ။
“မနေ့က ဖြစ်တဲ့နေရာက အင်ဝမ်းကောင် လို့ ခေါ်တယ်။ အင်ဝမ်းကောင်ဆိုတာ အင်ဝမ်းကုန်းပေါ့နော်။ စစ်တပ်က အဲဒီမှာ ရှိတယ်။ အဲဒါကို KIA တွေက လာသိမ်းလိုက်တာလေ။ လာထိုင်ပစ်လိုက်တာ မနေ့က။ သူတို့ စစ်ကား နှစ်စီးနဲ့ စစ်ကူပြန်ရောက်လာတယ်။ အခုတောင်မှ ဖြစ်နေတယ်လို့ ကြားတာ။” (ဒေသခံတဦး)
“ ၁၁ နာရီ ကျော်ကျော်လောက်ကပေါ့နော်။ မနေ့ကဖြစ်တဲ့ မီးပွိုင့်နားမှာပဲလေ။ မီးပွိုင့်ရပ်တဲ့ကားကို နောက်ကလိုက်တာတဲ့ကားကနေ သေနတ်နဲ့ပစ်တယ်ဗျ။ ရှေ့ခန်းမှာ ထိုင်နေတဲ့နှစ်ယောက်ပေ့ါ။ နှစ်ယောက်တော့ ဒဏ်ရာရတယ်။ အခြေအနေကတော့ ဘာမှန်း မသိသေးဘူး။ ဆေးရုံပို့ထားတယ်။” (မူဆယ်ဒေသခံ)
အန်ဂိုလာနိုင်ငံမှာ အလေးချိန် ၁၇၀ ကာရတ်ရှိတဲ့ ပန်းရောင် စိန်တုံးကြီး တတုံး ရှာတွေ့၊ အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုမှာ အိမ်မွေးခွေးတွေကို ဂျင်မ်အားကစားခန်းမမှာ လေ့ကျင့်ပေးနိုင်၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးထူးခြားခြားသတင်းတွေကို ကိုငြိမ်းချမ်းနဲ့ မခင်ဖြူထွေးတို့က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
“ ဝူယန်မှာ ၂၈ ပေါ့ ။ ဒီကနေ့ဖြစ်တယ်။ ၂ နာရီမှာ။ တိုက်ပွဲဖြစ်တယ်။ ၃ နာရီထိ ဖြစ်တယ်။ မနက်မိုးလင်းလာတော့ စစ်ကူလည်းအများကြီး လမ်းမှာ။ ၈ နာရီထိ လမ်းကို ပိတ်လိုက်တာ။ အဆင်းလည်းမရဘူး။ အသွားလည်း မရဘူး။ ကားတွေအားလုံးပိတ်လိုက်တယ်။
“စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ဒါတွေ မလုပ်ရဘူး။ လက်နက်ကိုင်တွေကို ရွာမှာလက်မခံနဲ့ ဆိုပြီး ဖိအားပေးတာရှိတယ်။ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဆိုတာကတော့ စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း လာရင် တွေ့ရတာပဲ။ အဲဒီလိုတွေ့ရင်လည်း လက်နက်ကိုင်တွေဘက်က စစ်ကောင်စီနဲ့ မပတ်သက်ဖို့ ဖိအားပေးတာတွေရှိတာပေါ့။” (အမည်မဖော်လိုသူ ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူး)
သေဒဏ်ကျခံရမယ့် ဦးဂျင်မီ၊ ဦးဖြိုးဇေယျာသော်၊ ကိုလှမျိုးအောင်နဲ့ ကိုအောင်သူရဇော်တို့ကို “ဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့အညီ ပြစ်ဒဏ် စီရင် ဆောင်ရွက်ပြီးစီး” ဆိုတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဇူလိုင်၂၅ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်ကြောင့် အင်းစိန် အကျဉ်းထောင်ထဲမှာ ဆူပူ ဆန္ဒပြမှုတချို့ ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ရှေ့နေတချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံ မေရီလန်း ပြည်နယ် Frederick မြို့မှာ Penny Farthing လို့ ခေါ်တဲ့ ရှေ့ဘီးအကြီး နောက်ဘီးအသေး စက်ဘီး ပြိုင်ပွဲ ကျင်းပ၊ အီတလီနိုင်ငံက ၉၈ နှစ် အရွယ် အသက်အကြီးဆုံး ကျောင်းသားတစ်ဦး မဟာဘွဲ့ ရ၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးထူးခြားခြား သတင်းတွေကို ကိုငြိမ်းချမ်းနဲ့ မခင်ဖြူထွေးတို့က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ကျနော်တို့ ၂၀ရက်နေ့မှာ စာပြန်လိုက်ပါတယ်။ လောလောဆည်အခြေအနေက ကျနော်တို့ ရွှေ့ဖို့ ပြုဖို့က အခက်အခဲရှိတယ်။ ဒါ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးပေါ့လေ။ အဲဒါကို အကြောင်းပြန်လိုက်တာဖြစ်တယ်။ တပ်စခန်း ၃ခုကလည်း တပ်မတော်အတွက်၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထိခိုက်လောက်အောင် ဖြစ်နေတဲ့ စခန်းလည်း မဟုတ်ပါဘူး။”
တရုတ်မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာကို ပြန်သုံးရမယ်လို့ မြန်မာကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ဇူလိုင်လအစောပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာဘက်ကရောင်းတဲ့ ကုန်တွေကို တရုတ်ဘက်က ယွမ်ငွေနဲ့ပဲပေးချေမယ်လို့ တုံ့ပြန်ထားတာကြောင့်၊ ယွမ်ငွေကနေ ဒေါ်လာ ပြန်လဲဖို့ မြန်မာကုန်သည်တွေ အခက်ကြုံနေကြပါတယ်။
"၂၀၂၃ မှာပြည်ပခရီးသွားက မျှော်လို့မရသေးဘူး၊ အရင်က ကျနော်တို့ဆီလာတာက ပြင်သစ်တော်တော်လာတယ်၊ ရန်ကုန်ကို ဘန်ကောက်ဘက်ကနေ ဝင်လာတယ်၊ ဝင်လာပြီးတော့ ရန်ကုန်မှာနှစ်ရက်လောက်လည် လည်ပြီးရင် ပုဂံသွားရင်သွား၊ မသွားဘူးဆို မန္တလေးကိုသွား။ ပြီးတော့ ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းတလျှောက် သင်္ဘောစီးတယ်။"
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ် ဆယ်ဇင်းကျေးရွာအနီးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIA ကြား တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားရာမှာ ဒီနေ့တရက်တည်း စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ၃ ကြိမ်ထက်မနည်း လာရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ် ဆယ်ဇင်းကျေးရွာနားမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIA၊ PDF ပူးပေါင်း တပ်တွေကြား တိုက်ပွဲမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က လေကြောင်းကပါ တိုက်ခိုက်နေပြီး စစ်ကောင်စီကို ကူညီဖို့ ရှမ်းနီအမျိုးသားတပ်မတော် (SNA) က ဟုမ္မလင်းဘက်နေဆင်းလာနေတာ သောင်ဦးရွာကို ရောက်နေပြီလို့ PDF နဲ့နီးစပ်သူတဦးကပြောပါတယ်။
ပါကစ္စတန်နိုင်ငံက နားရွက်ရှည်ရှည်နဲ့ ဆိတ်ကလေး လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာတွေပေါ်မှာ နာမည်ကြီး လူကြိုက်များနေပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ လှေကားတက်နိုင်ပြီး အကျဉ်းအကျပ်ထဲသွားလာနိုင်တဲ့ မြွေစက်ရုပ်ကို တီထွင်လိုက်ပါတယ်။ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးထူးခြားခြား သတင်းတွေကို ကိုငြိမ်းချမ်းနဲ့ မခင်ဖြူထွေးတို့က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
“ဒီ brand တွေနောက် ဆုတ်သွားတယ်- မဟုတ်ဘူးရှင့်။ ပိုပြီးတောင်ဆိုးနေတယ်။ ပုန်းလျှိုးဝှက်လျှိုး လုပ်တဲ့အခါ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ကြီး အပြင်မှာမပေါ်နေဘူး၊ ညလုံးပေါက် overtime ခေါ်တာ၊ သမဂ္ဂတွေဖြိုခွဲတာတို့၊ သူတို့လုပ်ချင်တာကို လုပ်ဖို့အတွက် စည်းဝါးရိုက်တာတို့...” (သွေးစည်းညီညွတ်သော သမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် STUM ဥက္ကဋ္ဌ)
ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံး ဧဝရတ်တောင်ထိပ် အကြိမ်ကြိမ်တက်ရောက်သူ၊ တမိုင်ခွဲကြိုးတန်းလျှောက်ပြီး ကမ္ဘာ့စံချိန်တင်၊ ရှေးဦးသူနာပြု အသက်ကယ်ဖို့ မိုးပျံဝတ်စုံကို 3D printer နဲ့ ထုတ်လုပ်၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးထူးခြားခြား သတင်းတွေကို ကိုငြိမ်းချမ်းနဲ့ မခင်ဖြူထွေးတို့က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
