မြန်မာပြည်ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားမှုဟာ ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီ ကြာမြင့်လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုး ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးတဲ့ကာလတွေရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့စိုးရိမ်သလောက် မကြာခဲ့ပါဘူး။ ကမ္ဘာတဝှမ်းက အားပေးထောက်ခံမှုတွေဟာ ကျမတို့ နားလည်သဘောပေါက်ထားတာထက် ပိုပြီးကြီးမားပါတယ်
မြောက်ပိုင်း အိုင်ယာလန်က ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လေ့လာဖို့ အတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ မြောက်ပိုင်း အိုင်ယာလန်ဆိုင်ရာ အစိုးရရုံးစိုက်ရာ Stormont ရဲတိုက်မှာ ဒေသခံအစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ တခြားလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
"ဦးစိန်ဝင်းကို ကျနော်အပြောချင်ဆုံးက ဘာလဲဆိုတော့ စကားနည်းနည်းပြောပြီးတော့ အလုပ်များများလုပ်တဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက အကျဆုံးက သတင်းစာလွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ပတ်သက်လာရင်တော့ အခိုင်မာဆုံးနဲ့ အပြတ်သားဆုံးလုပ်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ထဲမှာ တစ်ယောက်ပါဝင်တယ်လို့ ကျနော်ပြောချင်ပါတယ်။"
“ကျမအနေနဲ့ ယုံကြည်မှု အခိုင်အမာနဲ့ ပြောနိုင်တာကတော့၊ တကယ်လို့သာ အခြေခံ ဥပဒေကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် မတိုင်မီမှာ မပြင်နိုင်ဘူး၊ ပြင်စရာရှိတာတွေကို အချိန်မီ မလုပ်နိုင်ဘူး ဆိုရင်တော့၊ ပြဿနာတွေကတော့ ပိုများလာပါလိမ့်မယ်။”
"အကြမ်းဖက်မှုတွေဟာ နိုင်ငံအနှံ့ ပျံ့နှံ့ခဲ့တာကိုလည်း ကျမတို့တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါဟာလည်း အပြစ်ကျူးလွန်သူတွေကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးထားတဲ့ အလေ့အထကြောင့် ဖြစ်ရတာ လို့ ကျမတို့က ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း....."
"ပေါက်ကြားခဲ့တဲ့ အမေရိကန် သံတမန် ကြေးနန်းတခုမှာဆိုရင်လည်း ၁၉၈၈ ခုနှစ် လူထုအုံကြွမှုကို နှိမ်နင်းရာမှာ အရေးပါတဲ့ အထူးနေရာက ပါဝင်ခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြထား တာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း သူ့အနေနဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တုန်းက သူဘာတွေ လုပ်ခဲ့တယ် ဆိုတာကို တိတိကျကျ လူသိရှင်ကြား ပြောဖို့လိုပါတယ်။ အမှားလုပ်ခဲ့တယ် ဆိုရင်လည်း မှားတဲ့အကြောင်း ဝန်ခံပြီး၊ တောင်းပန်သင့်ပါတယ်"
လူတွေကို ဘာကိုသိစေချင်လဲဆိုတော့ လူတိုင်းက ကိုယ်ယုံကြည်ရာ ကိုယ် ကိုးကွယ်လို့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိုယ် ကိုးကွယ်တဲ့ဘာသာတခုနဲ့ တယောက်နဲ့တယောက် အမှန်နဲ့အမှား လွန်ဆွဲပြီးတော့ သတ်နေဖြတ်နေတာကျတော့...."
“Human Rights Watch နဲ့ တခြားလူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ ဒီအစီအစဉ်အပေါ်မှာ စိုးရိမ်မိသလို၊ အခုအချိန်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆက်အဆံတွေလုပ်ဖို့ အချိန်မတန်သေးဘူးလို့လည်း ယုံကြည်ထားပါတယ်။ ဒါတွေကို စလုပ်ဖို့ ဆိုတာကတော့ စောလွန်းနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ပင်တဂွန်ကတော့ လုပ်သင့်တယ်လို့ ယူဆပြီး စလုပ်ဖို့ စီစဉ်လာကြတာပါ။”
“ဗြိတိသျှ အစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက လွှတ်တော်သစ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို တိုးမြှင့်ဖို့နဲ့ အားကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်ဖို့ အင်မတန်မှ စိတ်အားထက်သန် နေတာပါ"
အစိုးရအဖွဲ့တွင်း အပြောင်းအလဲတွေဟာ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေကြား အားပြိုင်မှုအဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ တွေ့မြင်ရလေ့ ရှိတတ်ပေမဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းတွေ အားကောင်းလာစေဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ လက္ခဏာတွေလည်း တွေ့ရတယ်လို့ အကဲခတ်တွေကတော့ မြင်နေကြတာပါ။
“နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၇၃ ယောက်ကို မနေ့က ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်သလို၊ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားတွေ အားလုံးကိုလည်း သမ္မတဦးသိန်းစိန် က နှစ်မကုန်ခင် ပြန်လွှတ်ပေးမယ်လို့ မကြာသေးခင်တုန်းက ပြောခဲ့တဲ့အပေါ်မှာ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်"
စီးပွားရေးအားကောင်းလာနေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမှာ တတ်နိုင်သူတွေက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအဖြစ် အဖိုးတန် ကျောက်မျက်တွေကို စုဆောင်းလာနေကြပါတယ်။
“နောက်ကြောင်း ပြန်မလှည့်ဘဲ စစ်မှန်တဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေကို ဦးတည်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းပြီး၊ အားလုံး ခွဲဝေခံစားနိုင်တဲ့ တိုးတက်မှုတွေ ရရှိအောင် ဆောင်ကျဉ်းတဲ့အခါ အစိုးရနဲ့ လူထုရဲ့ အားပေးပံ့ပိုးမှုတွေ လိုအပ်တဲ့အကြောင်း အဖွင့်အမှာစကား ပြောကြားရာမှာ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ပြောခဲ့ပါတယ်"
“အဖွဲ့ဝင်တွေ တွေ့ဆုံပြီး ဒီကိစ္စကို သဘောတူထားကြတာပါ။ ဒါကြောင့်လည်း ရှေ့လာ မယ့် ၁၀ ရက်လောက်အတွင်း အသက်ဝင်လာတော့မှာပါ။ ဒီနောက်မှာတော့ လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေနဲ့အတူ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး အထူး ခံစားခွင့် အစီအစဉ်မှာ ပါဝင်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်”
“ဒီခရီးစဉ်ဟာ နှစ်ပေါင်း ၃၆ နှစ်အတွင်း ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်တဦးရဲ့ ပထမဆုံးခရီးစဉ် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။"
"အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနနဲ့ တိုင်ပင် ဆွေးနွေးမှုတွေအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တိုးတက်မှုတွေလည်း အထိုက်အလောက် ရှိလာနေပြီဆိုတာ သိရတဲ့အတွက် ကျနော့်အနေနဲ့ ဒီနှစ်မှာ သက်တမ်း ထပ်တိုးဖို့ ကြိုးစားတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနှစ်မှာ ဒဏ်ခတ်မှုတွေ ဆက်ထားဖို့ စီစဉ်နေတာဟာလည်း..."
"ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့အတွက် အတားအဆီးအဖြစ် ကျန်နေသေးတဲ့ ပိတ်ဆို့မှုတွေ ကိုလည်း ဆိုင်းငံ့ခြင်း၊ ရုပ်သိမ်းခြင်း လုပ်ပေးဖို့ လိုတယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့ ပြောဖို့ ရည်ရွယ်ထား ပါတယ်"
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျာဗားခရိုင် အလယ်ပိုင်းမှာ နောက်ဆုံးဖြစ်ခဲ့တဲ့ စီးနင်းမှုအတွင်းမှာတော့ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး အထူးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့လက်ချက်နဲ့ စစ်သွေးကြွတွေလို့ သံသယရှိသူ ၄ ယောက် ထပ်မံသေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက ပဋိပက္ခတွေကို မကျေနပ်ကြောင်းပြဖို့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ မြန်မာသံရုံးကို အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ဖို့ ကြံစည်ခဲ့ကြသူတွေကို အင်ဒိုနီးရှား အာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဆီးလိုက်ပါတယ်။
တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်အငြင်းပွားမှု အာဆီယံအဖွဲ့နဲ့တသားတည်းရပ်တည်သွားမယ်လို့ သမ္မတဦးသိန်းစိန်က ဘရူနိုင်းမှာကျင်းပနေတဲ့ အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ ပြောပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
