မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေး၊ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုတို့နဲ့ ကြုံတွေ့ရလို့ ပြည်သူအများစု စီးပွားရေးကျဆင်းပြီး ပြည်ပထွက်ခွာတာတွေ၊ နေရပ်စွန့်ခွာတာတွေအလုံးအရင်းဖြစ်နေပြီး ဒါဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အနာဂတ် အရွေ့တွေ့ဖြစ်ပေါ်စေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ဆောင်းပါးရှင်ပြည်သွေးနိုင်နဲ့အတူ အလိမ္မာတင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
လူနေမှုကုန်ကျစရိတ်တွေမြင့်တက်လာတာကြောင့် UK နိုင်ငံကအပင်စိုက်သူတွေဟာ ဒီနှစ်ခရစ္စမတ်သစ်ပင် ဝယ်ယူသူတွေအဆင်ပြေရေးအတွက် ဈေးနှုန်းလျှော့ချတဲ့ အစီအစဉ်တွေမိတ်ဆက်နေပါတယ်။ခရစ္စမတ်သစ်ပင်ဟာ ပုံမှန်အခြေအနေဖြစ်မှုတရပ်ကိုယူဆောင်လာပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေကြတာပါ။ အလိမ္မာက က ပြောပြထားပါတယ်။
“ဆေးသွားဝယ်ရတာခက်ခဲတယ်။ လမ်းကြောင်း ရေလမ်းကြောင်းလည်း ခက်ခဲတယ်။ စစ်ရှောင်တွေကြားမှာ တချို့က ဝမ်းလျှောဝမ်းပျက်လည်း ဖြစ်တယ်။ ငှက်ဖျား၊ တုပ်ကွေးလိုမျိုးလည်းဖြစ်တယ်လေ။ အခု နှာစေး ချောင်းဆိုးဖြစ်လည်း အုပ်လိုက်စုလိုက်ဖြစ်တယ်လေ။ တောတောင်မှာနေရတာတော့ ငွေလည်းမရှိ၊ ဆေးဝယ်ရတာလည်း ခက်ခဲနေတယ်ပေါ့။”(ဒေသခံ)
ကရင်နီပြည်နယ်လို့ ခေါ်ကြတဲ့ ကယားပြည်နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်တွေ တိုက်ပွဲ ၃၂ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ကရင်နီ အမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် KNDF က သတင်း ထုတ်ပြန်ထားပြီး အခုလက်ရှိတိုက်ပွဲတွေနည်းသွားပေမယ့် စစ်ဘေးရှောင်တွေကတော့ စိုးရိမ်နေကြဆဲဖြစ်ပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ်၊ ဟားခါးမြို့မှာ လျှပ်စစ်မီးမရတာ ၁၂ ရက်ကြာပြီမို့ ဒေသခံတွေ အခက်တွေ့နေကြပါတယ်။ လျှပ်စစ်မီးနေရာမှာ အစားထိုးအသုံးပြုရတဲ့ ဓါတ်အားသွင်းတဲ့ပစ္စည်း အသုံးအဆောင်တွေနဲ့ မီးသွေး ဈေးနှုန်းတွေလည်းတက်နေတယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကျဆင်းမှုနဲ့ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခတွေကြောင့် အီသီယိုပီးယားစက်မှုဇုန်က ကုမ္ပဏီတွေက ထွက်ခွာသွားလို့ ထောင်ပေါင်းများစွာ အလုပ်သမားတွေကို အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ voa သတင်းထောက် Henry Wilkins သတင်းပေးပို့ထားတာ အလိမ္မာက ပြောပြပေးထားပါတယ်။
ဂျာမနီနိုင်ငံ မြို့တော်ဘာလင်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ထိပ်သီးအစည်းဝေးပွဲမှာပဋိပက္ခတွေဖြစ်နေတဲ့ ယူကရိန်း၊အာဖဂန်နဲ့ ယီမင်နိုင်ငံတွေက ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေရဲ့လတ်တလောအတွေ့အကြုံတွေကိုယူပြီး၊လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူညီတွေဘယ်လိုပေးရမလဲဆိုတာအခြေအတင် ဆွေးနွေးကြပါတယ်။အလိမ္မာက ပြောပြထားပါတယ်။
တောင်အာဖရိကဒေသတွင်း အင်ဂျင်နီယာအသင်းတခုဟာ ပထမဆုံးအကြိမ် အာဖရိကတိုက်ရဲ့ အကြီးဆုံး ဆိုလာကားပြိုင်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ Johannesburg မြို့ က နေ Cape Town မြို့ထိ အများပြည်သူသုံးလမ်းပေါ်မှာ ပြုလုပ်တာပါ။ Reuters သတင်းဆောင်းပါးကို အလိမ္မာ ပြောပြပေးပါမယ်။
“ဒီယင်းမာပင်ထဲမှာ သူတို့ လေယာဉ်လာရောက် တိုက်ခိုက်ခြင်းမရှိတာ တော်တော်လေးကြာပြီဆိုတော့ အခုက အမှတ်တမဲ့အလစ်အငိုက်တွေ ချောင်းပြီးတော့ လာရောက်တိုက်ခိုက်တယ်လို့ပဲ သုံးသပ်လို့ရတယ်။“ (ဒေသခံသံဃာတပါး)
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ်အနောက်ခြမ်းမှာ ဒီနေ့မနက်ပိုင်းက မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ဒေသခံ PDF လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က လေကြောင်းကတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာမှာ ဒေသခံအမျိုးသမီးတဦး ကျည် ထိမှန်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့လည်း ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့မှာ မြေအောက်ရထားဘူတာရဲ့ လူမသိသူမသိလျှို့ဝှက်နေရာတွေကို သွားရောက်လေ့လာနိုင်မယ့် ခရီးစဉ်သစ်ကို အောက်တိုဘာလဆန်းက စတင်ခဲ့ပါတယ်။ အေပီ သတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာက ပြောပြပေးပါမယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံ ရုရှားကျူးကျော်စစ်အပေါ် ရုရှားလူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း တင်းမာမှုတွေ ပြန့်နှံ့လို့လာပါတယ်။သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေကို ရုရှားအစိုးရက ဖြိုခွင်းခဲ့ပေမဲ့လဲ၊ စစ်ဆန့်ကျင်ရေးသံတွေကတော့ ထွက်ပေါ်နေဆဲပါ။ Henry Ridgwell မော်စကိုမြို့ကနေ သတင်းပေးပို့ထားတာ အလိမ္မာ ပြောပြပေးပါမယ်။
“အဂတိလိုက်စားမှု စုံစမ်းရေးကော်မရှင်ပေမယ့် သူက စသုံးလုံးကိုစစ်ခိုင်းတာ။ စသုံးလုံးဆိုတာ စစ်တပ်ကအသွင်ပြောင်း ဗိုလ်ကြီးတွေကနေ တရားလိုလုပ်စွဲတာ။ စွဲတဲ့အခါ တရားလိုက သက်သေပြတာ။ တရားလိုက သူစွဲတာမှန်ကြောင်း သက်သေပြရတာကိုတော့ မောင်ဝိတ်ကမထွက်ဘူးပေါ့။ သို့သော်လည်း အပြစ်ပေးတယ်။” (တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ ဦးကြီးမြင့်)
“မနေ့က မတူပီမှာ သူတို့က လမ်းဖွင့်တော့ ဒီဘက်ကို ဝဥခြံကိုသွားတဲ့ ပြည်သူတယောက်ပေါ့နော် မိုင်းမိပြီးခါမှ သွေးထွက်လွန်ပြီးဆုံးသွားတာ။ ဘယ်သူထောင် ထားတဲ့ မိုင်းလဲဆိုတော့ ကျနော်အထင်တော့ စစ်ကောင်စီထောင်ထားတဲ့လို့ပဲ ကျနော်ထင်တယ်။ စစ်ကောင်စီလှုပ်ရှားတဲ့နေရာတွေပေါ့ ဟုတ်ကဲ့။” (ဒေသခံ)
စပိန်နိုင်ငံမှာ စွမ်းအင် အကျပ်အတည်းတွေ ဖူလုံလာစေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး လူနေရပ်ကွက်တွေမှာ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ဆိုလာပြားတွေ တပ်ဆင်တာကို အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ AP သတင်းဆောင်းပါးတခုကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာက ပြောပြပေးထားပါတယ်။
ဩစတြေးလျနိုင်ငံ Hobart မြို့မှာ ရှိတဲ့ မရဏ ကော်ဖီဆိုင်မှာ ဧည့်သည်တွေရဲ့ ဘဝ နောက်ဆုံး အချိန် ကြုံတွေ့ရမယ့် စိုးရိမ် ကြောက်ရွံမှုတွေကို လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်စေဖို့ ဆွေးနွေး ကူညီပေးနေပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာက ပြောပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး နဲ့ ကုန်ပစ္စည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကန့်သတ်ခံရမှုတွေ၊ တယ်လီဖုံးနဲ့ အင်တာနက်လိုင်း ပြတ်တောက်မှုတွေဟာ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီလိုအပ်နေသူတွေဆီ ရောက်အောင် ပေးပို့နိုင်ရေးမှာ အဟန့်အတားပဲလို့ အကူအညီပေးနေနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီအကြောင်း အလိမ္မာ က ပြောပြမှာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း AA ရခိုင်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား တိုက်ပွဲ ဆက်ဖြစ်နေပေမယ့်လည်း စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွေကိုရောက်နေတဲ့ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသူတွေ ဒီလကုန် နောက်ဆုံးထား ကိုယ့်နေရပ်ပြန်ဖို့ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က ဖိအားပေးနေပါတယ်။
Radio Free Europe မှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ယူကရိန်း သတင်းထောက် Vladyslav Yesypenko ကို ရုရှားက ခရိုင်းမီးယားဒေသမှာ ၁၈ လ ကြာ ဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ထားပါတယ်။ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက သူကို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလို့ပဲ သတ်မှတ်ထားတာပါ။ VOA သတင်းထောက် Iryna Solomko ရဲ့ သတင်းပေးပို့ချက် အလိမ္မာက ပြောပြပေးပါမယ်။
ကျန်းမာရေးဌာနရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရ ဗီဇပြောင်းကိုဗစ်ပိုးကူးစက်မှု ပြန်မားလာနေတဲ့အတွက် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်ကနေ ၂၈ ရက်နေ့အတွင်း ကိုဗစ်ရောဂါအတည်ပြုလူနာ ၆,၈၀၀ ကျော်ရှိပြီး သေဆုံးသူ ၁၉ ဦး ရှိလာတာကြောင့် အပြင်ထွက်ရင် နှာခေါင်းစည်းတပ်ကြဖို့၊ ကျန်းမာရေးစည်းမျဉ်းတွေကို လိုက်နာဖို့ သတိပေးနှိုးဆော်နေပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
