မြန်မာ့အရေး အရေးပေါ် အခြေအနေ တင်ပြချက်နဲ့ အဆိုပြုချက်ကို ထိုင်းနိုင်ငံက ထောက်ခံဆွေးနွေးနေပြီး ဒီလို ပါဝင်တာဟာ မြန်မာ့အရေး ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကြားနေရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲတာ မဟုတ်တဲ့အကြောင်း ထိုင်း ဒုတိယ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Russ Jalichandra က ပြောဆိုပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်း နွားထိုးကြီးမြို့နယ်ထဲက နွားထိုးကြီးနဲ့မြင်းခြံအစပ်က ရွာကြီးကျေးရွာကိုလည်း စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ လူ နေအိမ်ပေါ်ကျပြီး အရပ်သား အမျိုးသမီး ၁ ဦးသေဆုံးပြီး အမျိုးသား ၁ ဦးနဲ့ ကလေးငယ် ၁ ဦး ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် စစ်တွေမြို့ပေါ်မှာ သူခိုးဓားမြတွေလည်းပိုများလာနေသလို လူမရှိတဲ့ နေအိမ်တွေ ပျက်စီးခံရတာ ဝင်ရောက်ခိုးယူခံရတာတွေလည်းရှိနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒေသခံတွေမှာ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်ရပြီး မကြာခဏ ဖမ်းဆီးခံရတာတွေလည်း ရှိတယ်လို့ မြို့ခံမူဆလင်တဦး ကပြော ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လထဲ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်ခဲ့ချိန်ကတည်းက စီစဉ်နေတာ ဖြစ်ကြောင်းလည်း နီးစပ်သူတွေကို ကိုးကားပြီး AFP သတင်းဌာနက ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
အင်္ဂလန်အသင်းကတော့ ချယ်ဆီး နဲ့ ဘိုင်ယန်နည်းပြဟောင်း Thomas Tuchel ကို နည်းပြ ခန့်လိုက်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်က နိုင်ငံတကာပွဲစဉ်တွေကို အလွန်အကျွံတွေ လုပ်လာနေတယ်လို့ ကစားသမားများသမဂ္ဂနဲ့ ဥရောပရဲ့ အမှတ်ပေးလိဂ်တွေက တိုင်ကြားလိုက်ပါတယ်။
ရှန်ဟိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေဟာ ၂ ရက်ကြာ နှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးကို ပါကစ္စတန်နိုင်ငံမှာ အင်္ဂါနေ့ စတင်လိုက်ကြပြီး ဒေသတွင်း လုံခြုံရေး၊ တည်ငြိမ်ရေး နဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးကြပါတယ်။
ဆိုက်ဘာသူလျှိုလုပ်ငန်းတွေလုပ်ပြီး အမေရိကန်နဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေကို ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်ဖို့ ရုရှား၊ တရုတ်နဲ့အီရန်တို့ဟာ အင်တာနက် ဆိုက်ဘာရာဇဝတ်သားတွေနဲ့ တွဲဖက်လုပ်ဆောင်တာကို ချဲ့နေကြတယ်လို့ မိုက္ကရိုဆော့ဖ်ကုမ္ပဏီကြီးက ပြောပါတယ်။
အီရန်နိုင်ငံရဲ့ နျူကလီယာနဲ့ ရေနံဆိုင်ရာနေရာတွေကိုမတိုက်ဘူးလို့ အစ္စရေးဆီက အာမခံချက် ရရှိတယ်လို့ အမေရိကန်အစိုးရကယုံကြည်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိကြီး ၂ ယောက်က အေပီသတင်းဌာနကို အင်္ဂါနေ့က ပြောကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အစ္စရေးရဲ့ကတိက အသေမဟုတ်ဘဲ အခြေအနေပြောင်းသွားတာနဲ့ပြောင်းနိုင်ကြောင်း သူတို့က သတိပေးပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တံငါသည် ၁၆ ယောက်ကို အာရက္ခတပ်တော် (AA) က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်ခြားစောင့်တပ်ကို အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်က လွှဲပြောင်းပေးခဲ့တယ်လို့ တက်နတ်ဖ် အမှတ် ၂ နယ်ခြားစောင့်တပ်မှူး ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး Mohammad Mohiuddin Ahmed က ကိုးကားပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရပိုင် အွန်လိုင်းသတင်း (BSS) က ရေးပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ကုလသမဂ္ဂက အာမခံတဲ့ လုံခြုံစိတ်ချရေးဇုံတခုဖန်တီးဖို့နဲ့ ဒီဇုံဟာ အိုးအိမ်စွန့်ခွါ ထွက်ပြေးခဲ့သူတွေကို အကူအညီပေးဖို့နဲ့ ဖြစ်ပွါးနေတဲ့ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထား ရေး အကြပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရအကြီးအကဲ Muhammad Yunus က တနင်္လာနေ့က အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။
"မြန်မာနိုင်ငံသား ကျွမ်းကျင်နဲ့ ဂျပန်ကိုလာတဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက လုပ်ငန်းခွင်ကထွက်ပြေးပြီး မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေပေါ် မူတည်ပြီးပေးထားတဲ့ ကယ်ဆယ်ရေးဗီဇာ လျှောက်တဲ့သူက ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်နေတယ်ဆိုပြီး သတင်းထဲမှာ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ကို ပါလာတယ်။" (ဦးသန်းဆွေ-မြန်မာနိုင်ငံသားများအသင်း (ဂျပန်))
ကယားပြည်နယ်၊ ဒေသအခေါ် ကရင်နီပြည်ထဲက ဖားဆောင်းမြို့နယ်နဲ့ ဘောလခဲမြို့နယ်ကြားမှာရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီ ထူးချောင်း တပ်စခန်းကုန်းကို ကရင်နီ ပူးပေါင်းတပ်တွေက အောက်တိုဘာ ၁၂ ရက်နေ့မှာ ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ကရင်နီ အမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
တောင်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယား ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လမ်းတစိတ်တပိုင်းကို မြောက်ကိုရီးယားက ဒီကနေ့ ဖောက်ခွဲ ဖျက်ဆီး လိုက်တယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားက ပြောပါတယ်။ တောင်ကိုရီးယား စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်တဲ့ ဗီဒီယိုမှာတော့ အနောက်ပိုင်း နယ်စပ်မြို့ Kaesong နားက လမ်းတခုမှာ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်တာကို တွေ့ရပါတယ်။
အစ္စရေးရဲ့ လက်တုံ့ပြန် တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ စစ်သွေးကြွတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်တာဖြစ်ပြီး ရေနံ ဒါမှမဟုတ် နျူကလီးယားစက်ရုံတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဝန်ကြီးချုပ် က အမေရိကန် သမ္မတ Joe Biden နဲ့ ဖုန်းဆက်သွယ် ကတိပြုခဲ့တာကိုလည်း အမေရိကန်အရာရှိတွေကို ကိုးကားပြီး သတင်းတွေက ဖော်ပြပါတယ်။
မြန်မာအပေါ်မှာ တရုတ်ရဲ့ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အထင်အရှား ရှိနေတယ်လို့ ယူဆတာကြောင့် တရုတ်အနေနဲ့ ရိုဟင်ဂျာ အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းရာမှာ ပိုပြီး တက်တက်ကြွကြွ ကြိုးပမ်းစေချင်တယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက ဆန္ဒရှိနေကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေး အကြံပေး Md Touhid Hossain က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားကို ပဲ့ထိန်းသုံး ဒုံးကျည်တွေ ပေးပို့ခဲ့တယ်ဆိုပြီး အီရန်အပေါ် ဥရောပနိုင်ငံတွေက အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှု အသစ်တွေ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တာကို အီရန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောခွင့်က Esmaeil Baghaei က ရှုတ်ချ ကန့်ကွက်လိုက်ပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် အရှေ့ခြမ်းက ချီဖွေမြို့နယ်က နယ်ခြားစောင့်တပ် အမှတ် ၁၀၀၂ ကို ဒီကနေ့ ညနေပိုင်းမှာ သိမ်းယူလိုက်ကြောင်း KIA ပြန်ကြားရေး တာဝန်ခံက အတည်ပြုပါတယ်။ ဒီတပ်စခန်းဟာ ကချင်အထူးဒေသ ၁ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇခုန်တိန်ယိန်း အခြေစိုက်ရာ ပန်ဝါ ဒေသရဲ့ အဓိက လုံခြုံရေးတပ်ရင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
"အခုပြောသွားတာကတော့တကယ်တော့ သူခိုးကလူဟစ်တယ်ဆိုတာပဲလေ။ လက်နက်ကိုင်ပြီးတော့ အာဏာကို သိမ်းထားပြီး တော့ သူကဘဲလာပါ ဆွေးနွေးကြပါခေါ်တာကတော့ နာမည်ကောင်းယူအသံကောင်းဟစ်တာဖြစ်တယ်။ အပေါ်ကနေရွှေမှုန်ကြဲထားတာပေါ့လေ။"
တာလီဘန်တွေလက်အောက်ရောက်နေတဲ့ အာဖဂန် နစ္စတန်မှာ သတင်းမီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့် ဟာ ကမ္ဘာ့ အနည်းဆုံးအခြေအနေကိုရောက်နေပေမဲ့လည်း သတင်းသမားမျိုးဆက်သစ်တွေ အနေနဲ့ ဒီအတတ် ပညာကိုသင်ယူဖို့စိတ်ဝင်စားနေဆဲပါ။ တက္ကသိုလ်တက်ဖို့ ပိတ်ပင်ခံထားရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကလည်း ဒီပညာကို သင်ယူဖို့ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုး နဲ့ ကြိုးစားနေဆဲပါ။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဥပဒေတွေ ချမှတ်ကျင့်သုံးတဲ့အခါ ဘာသာရေးကို အခြေခံ ပြဋ္ဌာန်းရမယ်လို့ ယုံကြည်တဲ့ မဲဆန္ဒရှင်တွေ အခိုင်အမာ ရှိပါတယ်။ သူတို့ အမြင် အယူအဆတွေဟာ ဒီမိုကရက်နဲ့ ရီပတ်ဘလစ်ကန် ပါတီ လစ်ဘရယ် ပြောင်းလဲရေးအမြင်ရှိသူတွေနဲ့ ကွန်ဆာဗေးတစ် သမရိုးကျအမြင်ရှိသူတွေကြား ကွဲလွဲနေပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်