မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်က က ကျားဖြန့် အွန်လိုင်းရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေဟာ စစ်ကောင်စီကို ပံ့ပိုးပေးနေတဲ့ တရုတ်ရဲ့နည်းဗျူဟာ မအောင်မြင်တာကို ပြသနေတယ်လို့ စောင့်ကြည့်သုတေသီတဦးက သုံးသပ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံထဲက ဆိုက်ဘာ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေ အရေးမှာ စစ်ကောင်စီဟာ တရုတ်နဲ့ ထိုင်းကြားမှာ ဘေးကျပ်နံကျပ် ဖြစ်လာနိုင်သလို ဒါဟာ စစ်ကောင်စီကို ပံ့ပိုးပေးနေတဲ့ တရုတ်ရဲ့ နည်းဗျူဟာ မအောင်မြင်တာကို ပြသနေတယ်လို့ USIP က သုတေသီ ဂျေဆင်တာဝါက ပြောလိုက်ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
AA အနေနဲ့ စစ်တွေနဲ့ ကျောက်ဖြူကို မသိမ်းနိုင်သေးတာက တရုတ်ဖိအားထက် ဒေသအခြေအနေကြောင့်ဖြစ်ပြီး၊ ရခိုင် ပြင်ပလှုပ်ရှားမှုကလည်း စစ်ရေးလိုအပ်ချက်နဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ တစိတ်တဒေသလို့ Cornell တက္ကသိုလ်မှာ ပါရဂူကျမ်းပြုနေတဲ့ သုတေသီ ကိုကျော်ဆန်းလှိုင်က ပြောပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
လက်နက်အင်အားပိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ တန်းတူအနေအထားမရှိသေးပေမယ့်လည်း၊ လွတ်မြောက်ပြီး နိုင်ကို နိုင်ရမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို ဘယ်လိုမှ ချေမှုန်းလို့မရနိုင်ဘူးလို့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ စစ်ရေး ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဆလိုင်းထန်းချွန်းဖေက ပြောပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေးက ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။
တရုတ် အစိုးရကို ဆန္ဒပြတာက မူဝါဒတွေ ပြောင်းဖို့ ဖြစ်ပြီး တရုတ် မုန်းတီးရေး လုံးဝ ဖြစ်စရာ မရှိဘူးလို့ ဝါရှင်တန်ဒီစီ တရုတ် နိုင်ငံ သံရုံးရှေ့မှာ မြန်မာ အင်အားစုတွေ ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြခဲ့ရာမှာ ဦးဆောင် လှုပ်ရှားခဲ့သူ တေးရေး/တေးဆို လင်းထက်က ပြောပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
ချင်းပြည်တခုပဲ လွတ်မြောက်ပြီး အနီးပတ်ဝန်းကျင် မပါရင် လွတ်မြောက်ခြင်းက ရေရှည်မခံဘူးလို့ မြို့သိမ်းစစ်ဆင်နေတဲ့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့၊ စစ်ရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဆလိုင်းထန်းချွန်းဖေက ပြောပါတယ်။ မဟာမိတ်ဒေသတွေ လွတ်မြောက်ရေး ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေးက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မြန်မာ့အရေးမှာ “တရုတ် မုန်းတီးရေး” ကို ရှေ့တန်းတင်လို့ မရဘူးလို့ သုတေသီတချို့က သုံးသပ်သလို တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံရေးကို NUG အနေနဲ့ ပိုပြီး နားလည်ဖို့ လိုတယ်၊ စစ်ကောင်စီကလည်း တရုတ်နဲ့ လုံခြုံရေး ပူးပေါင်းမှုအထိ လုပ်လာရနိုင်ဖွယ် ရှိတယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းတင်ပြထားပါတယ်။
တကျော့ပြန် သမ္မတ ဖြစ်လာတော့မဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့် လက်ထက် မြန်မာ့အရေး အမေရိကန် ချဥ်းကပ်နိုင်တဲ့ အလားအလာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့ ICG ရဲ့ မြန်မာနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးတန်း အကြံပေး သောမတ်စ်ကီးန် Thomas Kean ကို ကိုငြိမ်းချမ်းအေး ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
စစ်ရေးအောင်မြင်မှုရတဲ့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ် KIO/KIA ကို တာဝန်ရှိသူအဖြစ် တရုတ်က ညှိနှိုင်းရသလို အာရက္ခတပ်တော် AA ကလည်း တရုတ်အတွက် အရေးပါတဲ့ စစ်တွေနဲ့ ကျောက်ဖြူတို့ကြောင့် ညှိနှိုင်းမှု လုပ်ရနိုင်တယ်လို့ CSIS အာရှဒေသ သုတေသီ Michael Martin က ပြောပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
လူမျိုးစုတွေ အနေနဲ့ “စစ်က အိမ်ရှေ့ ရောက်နေတဲ့” အနေအထားမှာ စစ်ရေး ရပ်တန့်သွားဖို့ မလွယ်သလို အချုပ်အခြာ ပြဿနာကို အိမ်နီးချင်းတွေက နားလည်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာသုတေသီ ကိုထက်မင်းလွင်က ထောက်ပြပါတယ်။ ထိုင်းမှာ ကျင်းပမယ့် မြန်မာ့အရေးဆွေးနွေးပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
၁၉၆၁ ခုနှစ်က စခဲ့တဲ့ ကချင်တော်လှန်ရေးမှာ တရုတ်နဲ့ အမြင်မတူတာတွေ အများကြီး ကျော်ဖြတ်လာခဲ့သလို ၂၀၁၁ ခုနှစ် တကျော့ပြန် စစ်မှာ တဖွဲ့တည်း အတိုက်ခံနေရတဲ့ အချိန်ကိုတောင် ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ကချင်နိုင်ငံရေးကြားကာလညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ (KPICT) ရဲ့ အတွင်းရေးမှူး Nsang Gum San က ပြောပါတယ်။
တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့တွေ အပေါ် တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ဖိအားက အမြင့်ဆုံး အဆင့် ကျရောက်နေပေမယ့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) နဲ့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) တို့အပေါ် သက်ရောက်မှုမှာတော့ အကန့်အသတ်ရှိတယ်လို့ နိုင်ငံရေးသုတေသီတွေက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
ချင်းပြည်မှာ စစ်ကောင်စီတပ် ရှိနေသရွေ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ မဖြစ်နိုင်သလို နေပြည်တော်အထိ သိမ်းနိုင်ဖို့ ဗမာအမျိုးသားအင်အားစု နယ်မြေတွေ နိုးကြား စုစည်းဖို့ လိုတယ်လို့ ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ CNO/CNDF ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ ဆလိုင်း ပီတာထန်းက ပြောလိုက်ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
မြန်မာ့အရေး တရုတ်က တဘက်သတ် လွှမ်းမိုးနေတာကို လျှော့ချနိုင်ဖို့ အိန္ဒိယကလည်း ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု ပိုတိုးလုပ်လာတယ်လို့ ဒေသတွင်းဆက်ဆံရေး စောင့်ကြည့်နေတဲ့ စင်္ကာပူအမျိုးသား တက္ကသိုလ် ပါရဂူဘွဲ့ ကျမ်းပြုသုတေသီ Angshuman Choudhury အန်ရှမန် ချောင်ဒရီက သုံးသပ်ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
TNLA တအာင်းတပ်က ငြိမ်းချမ်းရေး ပြောဆိုလာတာက တရုတ်ဖိအားနဲ့ စစ်ကောင်စီကို ရင်ဆိုင်ရမယ့် အခြေအနေမှာ နည်းပရိယာယ် ခြေလှမ်းသစ်အဖြစ် နိုင်ငံရေးအကဲခတ်တဦးက သုံးသပ်လိုက် ပါတယ်။ တရုတ်ရဲ့ ဖိအားက စစ်ကောင်စီအပေါ်မှာလည်း ကျရောက်နေတယ်လို့ နောက်ထပ် လေ့လာသူက ထောက်ပြပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေကို ကာကွယ်ဖို့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးတွဲပြီး ပုဂ္ဂလိက လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ အဆိုပြုချက်အပေါ် မြန်မာအရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက အချုပ်အခြာအာဏာကို ခြိမ်းခြောက်မှု အဖြစ် မေးခွန်းထုတ်ကြသလို စစ်တပ် ထိန်းချုပ်မှု အားနည်းတာကို ပြသတဲ့ လက္ခဏာတရပ် ရှုမြင်ကြပါတယ်။
မြန်မာ့အရေး တရုတ်က တဘက်သတ် လွှမ်းမိုးနေတာကို လျှော့ချနိုင်ဖို့ အိန္ဒိယကလည်း ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု ပိုတိုးလုပ်လာတယ်လို့ ဒေသတွင်းဆက်ဆံရေး စောင့်ကြည့်နေတဲ့ စင်္ကာပူအမျိုးသား တက္ကသိုလ် ပါရဂူဘွဲ့ ကျမ်းပြုသုတေသီ Angshuman Choudhury က သုံးသပ်ပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး မေးမြန်းထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးတွဲပြီး မြန်မာနိုင်ငံထဲက တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားနဲ့ စီမံကိန်းတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ပုဂ္ဂလိက လုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတည်ထောင်မယ့် တရုတ် အစိုးရရဲ့ အဆိုပြုချက် အပေါ် မြန်မာအရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက အချုပ်အခြာအာဏာကို ခြိမ်းခြောက်မှု အဖြစ် မေးခွန်းထုတ်ကြပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
